Bulding the ecosystem. Turkey, a powerhouse of potential, aims at activating its innovative and young population by inducing entrepreneurship. By Turgut Etingü
Önümüzdeki Birkaç Yılda Daha Fazla Melek Yatırımcı Göreceğiz
Son zamanlarda Türkiye’deki girişimciler, şirketlerini büyütmek için ihtiyaç duydukları ilk dönem finansmanı ve desteği, hem devlet hem de özel sektörden bulabilmektedirler. Son 5-6 yıllık döneme bakıldığında, kuluçka merkezleri ve hızlandırıcı programlarındaki artış da bunun bir göstergesidir.
Hızlandırıcı programlar ve kuluçka merkezleri, girişimlerin ihtiyacı olan erken dönem tohum yatırımı ve mentorluk desteğine ulaşmaları için kısmi destek vermektedirler. Ancak, Türk girişimcilerin girişimlerini büyütmek ve ölçeklendirebilir bir seviyeye çekebilmek için ilerleyen süreçte yatırım turlarına devam etmesinin yanı sıra, stratejik danışmanlık da alması gerekmektedir.
Melek yatırımcılar, özellikle start-up’lara yaptıkları ilk faz yatırımlar ve mentorluk desteği birlikte, sermaye piyasasının ayrılmaz bir parçası olduklarını tüm dünyada kanıtlamışlardır. “Melek” teriminin kökeni, 1900’lerin başlarında Broadway teatral yapımlarını desteklemek için riskli yatırımlar yapan yatırımcılardan gelmektedir. Günümüzde Melek terimi, start-up şirketlere yatırım yapan ve destekleyen yüksek gelir sahibi kişileri ya da akredite yatırımcıları ifade etmektedir. Çoğu melek yatırımcının, büyük ölçüde bilgi ve deneyim sahibi oldukları sektöre yatırım yapmayı tercih ettiklerini göz önünde bulundurmak gereklidir. Ayrıca melek yatırımcılar, yatırım yaptıkları girişimlere finansal desteklerinin ötesinde, şirketlerin değerini de artırmaktadır. Hızlı büyüme potansiyeli olan start-up’lara kapital sağlayan melek yatırımcılar, erken aşamadaki şirketler için her geçen gün daha çok önem arz eden bir kaynak haline gelmiştir.
Yatırımcılar, Melek Yatırım Ağlarında birlikte çalışmanın bir çok avantajını elde edebilmektedirler. Bu avantajların başında ise; daha doğru yatırım kararları alınması geliyor. Bunun yanı sıra, yatırımcılar gelişmiş proje akışıyla doğru girişimcilere ulaşım ve ağa üye olan diğer melek yatırımcılarla birlikte yatırım yaparak daha yüksek yatırım miktarına ihtiyaç duyan başarılı girişimcilere yatırım imkanına erişebiliyorlar.
Bugün Türkiye’de on bir melek yatırımcı ağı bulunmaktadır. Önümüzdeki birkaç yılda daha fazla melek yatırımcının çıkacağını düşünüyoruz. Melek yatırımların sayısı ve yatırımların büyüklüğünün de artacağını düşünmekteyim. Ayrıca, melek yatırımcılar iş dünyasındaki networkleri ile, yatırım yaptıkları firmalara ek bir katma değer sağlama gücüne sahiptirler. İş bağlantıların çok değerli ve önemli olduğu ülkemizde, girişimciler, melek yatırımcılar vasıtası ile gelen bu değerli networkleri olumlu yönde kullanabilme fırsatı bulabilirler. Diğer yandan, Türkiye’de melek yatırımcılar da girişimciler de; bu iş modelini tam anlamı içselleştirme ve öğrenme sürecinde oldukları unutulmamalıdır. Bununla birlikte, genç nüfüsa sahip ülkeler için bu durum değerli bir fırsattır, Türkiye de buna dahildir. Söyleyebileceğim tek tehlike ise; hem yatırımcıların hem de girişimcilerin risk iştahının ülkemiz için oldukça düşük olduğudur. Birçok girişim, “kopyala-yapıştır” da diyebileceğimiz “clone” ya da “me-too” Türkiye pazarı için yerelleştirmiş iş modelleridir. Ama Türk girişimcileri bunun ötesine elbet geçecektir. Y kuşağının, gelecek yıllarda inovasyon ve özgün projeler konusunda büyük bir etki yaratacağını düşünüyorum.
*The Turkish Perspective (THY) Temmuz-Ağustos 2015 Sayısında yayımlanmıştır.
Keiretsu Forum Türkiye
Genel Müdür
Can K. Methson
can.methson@keiretsuforum.com.tr