“Üretken YZ ile girilen ve Genel YZ’ye doğru giden yol, eskiden olduğu gibi makinelerin tek alanda uzman olması değil, herşeyin uzmanı olması.
Dünyanın önemli elektronik şirketlerinden NVIDIA’nın CEO’su Jensen Huang Şubat 2024’de Dubai’de yapılan Dünya Hükümetler Zirvesinde “artık çocuklarınızın kodlama öğrenmesine gerek yok” dedi. Çok değil, on yıl önce herkes gençlerin Bilgi Teknolojileri okumalarının ve programlama öğrenmelerinin gelecekleri için en doğru adım olacağını söylerdi. Ancak bugün geldiğimiz noktada bu işler Yapay Zekaya bırakılabiliyor. Tesla’nın eski AI(YZ)Direktörü Andrej Karpathy, YZ ürünlerinden CoPilot’un kodlama işini çarpıcı şekilde hızlandırdığını ve artık kendisinin neredeyse hiç kodlama yapmadığını söylüyor. Gelecekte, bildiğimiz programlama dillerinin yok olacağını ve doğrudan insan komutlarıyla programlama yapılabileceğini öngörebiliriz.
UZMANLIK VE GENELCİLİK
İş hayatında insanların girebileceği iki temel yol var. Bunlardan biri bir alanda uzman olmak, diğeri ise İngilizce tabiriyle “Generalist” olmak. Ben buna Genelci diyeceğim. Genelciler, geniş bir yelpazede beceri ve bilgi sahibi olan kişiler. Bu nedenle değişik alanlarda yer alan konular arasında bağlantılar kurabilen insanlar. Problemlere değişik açılardan yaklaşarak ve spesifik bir bakış açısını savunmadan adeta bir dış göz gibi davranarak başkalarının kaçırdığı fırsatları yakalama şansına sahipler. Öte yandan, uzmanlık alanları giderek yapay zeka tarafından üstlenilen uzmanların becerileri ise para etmemeye başlıyor.
Yıllar boyu bir kariyer çizgisinde ilerlemenin yolunun uzmanlaşmak olduğu düşünüldü, çünkü şirketler geçmişte belli alanda derinlemesine bilgi ve deneyime herşeyden çok değer verdi. Bu, işlerin stabil bir şekilde gittiği dönemde geçerliydi. Ancak dünya gittikçe daha karmaşık bir hale geliyor. Bu karmaşıklık, gerçekliği çözümleyebilmek ve atacağımız adımların sonuçlarını öngörebilmek için geçmiş deneyimlere dayanmayı yetersiz kılıyor. Problemlerin çözümü çeşitli alanlarda bilgi birikimini bir araya getirmekten geçiyor. Leonardo da Vinci gibi birçok derinlemesine uzmanlığı tek insanda barındıran kişiler yok değil elbette ama bunlar istisna. Bu durumda, birçok alandan belli düzeyde anlayan ve bunlar arasında köprü kurabilen Genelciler değerli hale geldi. Özellikle son bir yılda gelişen Üretken YZ faktörünü de kattığınızda denge daha da uzmanlıklar aleyhine döndü.
NE YAPMALI?
Üretken YZ’nin devreye girmesi insanlarla makineler arasındaki iş bölümünü makineler lehine değiştirdiği gibi, insanların kendi arasındaki iş bölümünü de sarstı. Genelciler değer kazandı. Olay kodlamadan ibaret de değil. Örneğin sanat konusunda da YZ yol almış durumda! Unutmayalım, Üretken YZ ile girilen ve Genel YZ’ye doğru giden yol, eskiden olduğu gibi makinelerin satranç gibi tek alanda uzman olması değil herşeyin uzmanı olması. Dahası, şu anda farklı amaçlara dönük olan YZ uygulamaları da böyle kalmayacak ve bir yakınsama ile bütünselliğe doğru gidecektir. İnsanın üstün olduğu yer stratejik yaklaşım, toplam resmi görebilme ve bağlantılar kurabilme ki YZ bu yetkinlikte değil. Özellikle birbirini tamamlayan çoklu uzmanlıklar yakın dönemde değerli olmaya devam edecek. Ancak çok uzak olmayan bir gelecekte Genelcilerin avantajlı olacağı söylenebilir. Tahmin edilebileceği gibi Genelci olmak çok kolay bir iş değil. Meraklı olma, sürekli öğrenme, birçok konuda bilgi edinme, ilişkiler kurma, iletişim gibi becerileri geliştirmeyi gerektiriyor.